Javne nabavke u vrijeme korone su pljačka budžeta
Fond otvoreno društvo u toku vanrednog stanja, zbog pandemije virusa korona, izvršio je monitoring 500 javnih nabavki na svim nivoima vlasti u BiH. Zaključak je da su političke elite pandemiju iskoristile za, kako kažu u Fondu, pljačku budžetskog novca…
Javne nabavke odavno su način za izvlačenje budžetskog novca, a u toku pandemije virusa korona to je rađeno pojačanim intenzitetom, tvrde u Fondu otvoreno društvo. Na sceni je, kako kažu, bezočna pljačka novca koji pripada svim građanima, jer se budžeti pune direktnim i indirektnim porezima koje svi plaćamo.
“Pojedinci, prvenstveno elite bliske političkim vlastima na svim nivoima, iskoristili su ovaj period. Od svih javnih nabavki, a mi smo ih propratili više od 500 u periodu epidemije, niti jedna nije bila provedena po zakonu. Političke elite izvlače sredstva iz budžeta, prebacuju sredstva na različite načine i koriste za različite svrhe, odnosno koriste za sve ono što nije javno dobro za šta su te javne nabavke namijenjene”, rekao je Mervan Miraščija iz Fonda otvoreno društvo BiH.
Većina javnih nabavki u vrijeme pandemije virusa korona vršena je direktnom pogodbom, odnosno bez javne objave tendera ili javnog poziva. Na taj način, objašnjavaju u Fondu otvoreno društvo, poslovi se štimaju određenim ponuđačima, izbjegava se konkurencija koja bi mogla ponuditi manju cijenu ili bolji kvalitet usluge i roba. Ako su pozivi i bili javni, ponuđena cijena na početku procesa kroz anekse je do kraja uvećana i po nekoliko puta.
“Mi imamo slučaj da su osnovne škole u jeku pandemije, kada nisu radile, nabavljale velike količine potpuno nepotrebnog materijala. Imamo nabavke izgradnje zgrada. Recimo, Ustavni sud BiH u jeku pandemije pokreće izgradnju zgrade vrijednosti 5,2 miliona KM”, kaže Miraščija.
On ističe i slučaj javne nabavke Poreske uprave Federacije BiH, koja je tokom korona krize nabavila 270 računara vrijednosti 300.000 KM.
“Običnom računicom, vi možete da vidite da oni nabavljaju računare koji su vrijednosti preko 1.000 KM. Tamo kao da ne rade poreski inspektori, nego rade oni koji igraju igrice, pa su im potrebne tako jake konfiguracije”, kaže Miraščija.
On tvrdi da na sceni imamo pljačku budžetskih sredstava.
“Ono što je najgore, jeste da sistem javnih nabavki ne poznaje sankcionisanje. To je jedan veliki problem”, ističu iz Fonda otvoreno društvo.
Kroz javne nabavke u BiH godišnje se potroši između tri i četiri milijarde maraka, od čega je, tvrde u Fondu otvoreno društvo, više od polovine sumnjivih nabavki. U izbornim godinama javne nabavke u BiH se povećavaju, a drastično se povećava i cijena za obavljene usluga i isporučene robe.
BN TV
